Şanlıurfa Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Orta Fırat bölümünde yer alır. Kuzeyinde Adıyaman,Diyarbakır, Doğuda Mardin,Güneyde Suriye,Batıda Gaziantep ile sınırlıdır.Yüzölçümü 19.615 Km2`dir.Coğrafi konumu 36 derece 40 dakika ve 38 derece 02 dakika kuzey enlemleri ile 37 derece 50 dakika ve 40 derece 12 dakika doğu boylamları araında yer alır.Denizden yükseliği 518 metredir.Nufusu 1995 sayımlarında 1.200.075 olarak hesaplanmıştır.Dağlar Urfa`nın %22 sini, Ovalar %16,3,Platolar %61,7 oluşturur.
Toprakların Kullanıma Göre Dağılımı;
Tarıma elvirşli alanlar : %98.3
Orman alanlar : %0.6
Ekili ve Dikili alanlar : %67.1
Çayır ve Meralar : %37.6
Tarıma elvirişsiz alanlar : %1.7
Yıllık ısı ortalaması: 18.1 derece
Yıllık yağış ortalaması:867,5 mm
Başlıca Tarım Ürünleri: Buğday,arpa,mercimek,anason,Pamuk(denemede), sebze ve meyveler (Halen Urfa`da tam olarak sulu tarıma geçilmediği için Kuru tarım ürünleri yetiştirilmektedir.1997 DİE)
Başlıca Sanayi ürünleri: Yün,çimento,Tarım makinaları,şarap,un,pamuk, iplik,makarna,peynir,süt,tereyağ,yoğurt vb benzeri hayvansal ürünler.
Yüzey Şekilleri:
Şanlıurfa ili tümüyle düzlüklerden meydana gelmiştir.Toprak kuzeyden güneye doğru eğilimlidir.Yükselti güneye doğru azalır.Urfa`nın en büyük dağı Diyarbakır-Urfa sınırındaki Karacadağ`dır.Karacadağ Mirimir tepesi ile birlikte 1938 metreye ulaşır.Urfa`nın kuzey doğusunda ki bu eski yanardağ çevresine lavlar yaymış ve sönmüştür.İlin diğer tarafında bulunan engebelerin hepsi 1000 metrenin aldındadır.(Arat Dağı 840m,Cudi 627m, Tektek 749m, Susuz 801m) Kuzeyden güneye doğru alçalan topraklar Suriye sınırında 400 metrenin aldına iner.Şanlıurfa topraklarının tamamı bir ova olmakla birlikte,bazı kesimlere özel adlar verilmiştir.Bunlar Harran, Viranşehir,Siverek,Halfeti ve Suruç ovalarıdır.
Urfa Ekonomisi:
Urfa`da tarım ve hayvançılık halkın birinci derecede geçim kaynağıdır.Tarihte verimliliğiyle ünlü Urfa toprakları,günümüzde sulanamayışı nedeniyle verimsizleşmiştir.Yapımı bitme aşamasına gelen Karakaya Barajı,Atatürk Barajı ve Urfa tünellerin tamamen tamamlanmasıyla Harran Ovası, Viranşehir Ovası, Ceylanpınar Ovası sulanacaktır.Böylece verimli yemyeşil Mezopotamya yeniden canlanacak , yılda bir kaç ürün alınabileceği bu ovalar her türlü tarımın yapılmasına elverişli hale gelecektir.Günümüzde Ceyalnpınar`da akarsu vadilerinde yer yer sulu tarım yapılmaktadır. 1990 yılında ilde 627 410 hektar alanda tarım yapılarak 647 847 ton ürün elde edilmiştir.Yapılan araştırmalara göre ilde her zaman tahıl tarımı birinci sırada yer alır.Tahıllar arasında birinci sırayı buğday ve mercimek alır.Urfa Türkiye`nin "Mercimek Anbarı" olarak bilinir.Sanayi bitkilerinden Pamuk,Kenevir,Yağlı tohumlardan Çiğit,Susam üretimide yapılmaktadır. Hayvansal ürünlerden özellikle Urfa Yağı ünlüdür.Büyük kentlere pazarlanan Urfa yağı en çok Siverek`te yapılır.zellikle Karacadağ etekleri her mevsimde hayvan sürüleri ile dolar.Viranşehir ve Ceylan pınar Devlet üretme çiftliğinde Peynir ,Yoğurt, Yağ üretimi ilin en önemli hayvansal ürün üretim yerleridir.
Urfa Sanayisi;
Devlet Planlama Teşkilatı verilerine göre Urfa ili Sanayi ve endüstri gelişimi açısında 54. sıradadır.Bu durum Urfa`da sanayinin gelişmediğini gösterir.
Urfa daki tarıma dayalı sanayi kuruluşları şunlardır;
1979 yılında üretime başlayan 1000 ton kirli yapağı yıkama
kapasiteli yapağı yıkama ve yün fabrikası
Çimento fabrikaları
Yılda 2900 adet çesitli tarım aletleri ve makineleri yapan fabrika
Yöre üzümlerini değerlendiren Tekel Şarap Fabrikası
1968 `te üretime başlayan Et kombinası
Siverek peynir ve tereyağ fabrikası
Viranşehir `de peynir fabrikası
Ceylanpınar Devlet Üretme Çiftliği
Şanlıurfa Pamuk ipliği Fabrikası
Un fabrikaları
Cırcır fabrikaları
Küçük Sanayi olarak dokumacılık,keçe,deri işlemeciliği
seracılık
Urfa ve çevresinde madencilik yoktur. Siverek ilçesinde petrol bazı bölgelerde de linyit bulunmuşsada bunlar henüz işletilmemektedir. İklim
Urfa'nın İklimi: Urfa ilinde Güneydoğu Anadolu bölgesinin kara iklimi egemendir.Kışlar olduça soğuk ve sürekli, yazlar çok sıcak ve kurak geçer.Fazla olmayan yağışlar Karakaya Baraj gölü,Atatürk Baraj gölü sayesinde artmaya başlamıştır.Urfa meteroloji istasyonu verilerine göre en soğuk ayda ortalama ısı 5 derece, en sıcak ayda ortalama ısı 31 derecedir.Şimdiye dek görünen en düşük ve en yüksek ısılar -12 ve +47 derece olmuştur. Sıcaklığın 30 derecenin üstüne çıktığı günlerin ortalama sayısı 236 Sıfırın altına düştüğü ortalama günlerin sayısı 125 tir.Yıllık ortalama yağış miktarı 867.5 mm tür. YAĞIŞLARIN MEVSİMLERE GRE DAĞILIMI; KIŞ MEVSİMİ: %56 mm İLKBAHAR: %30 mm SONBAHAR: %13 mm YAZ: %1 mm SANLIURFA Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen Ortalama Değerler (1960 - 2012) Ortalama Sıcaklık (°C) 5.6 6.9 10.9 16.1 22.2 28.2 31.9 31.2 26.8 20.2 12.7 7.5 Ortalama En Yüksek Sıcaklık (°C) 10.0 11.8 16.5 22.2 28.6 34.6 38.7 38.2 33.8 26.9 18.5 12.0 Ortalama En Düşük Sıcaklık (°C) 2.3 2.9 6.2 10.5 15.6 20.8 24.4 24.0 20.1 14.8 8.4 4.1 Ortalama Güneşlenme Süresi (saat) 4.0 5.6 6.2 7.4 10.1 12.2 12.3 11.3 10.1 7.5 5.5 4.0 Ortalama Yağışlı Gün Sayısı 12.4 11.3 10.9 9.8 6.5 1.5 0.3 0.2 0.9 5.3 8.1 11.2 Aylık Toplam Yağış Miktarı Ortalaması (kg/m2) 86.5 71.2 64.3 48.0 28.3 3.4 0.7 0.9 2.9 27.4 46.6 78.8 Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen En Yüksek ve En Düşük Değerler (1960 - 2012)* En Yüksek Sıcaklık (°C) 21.6 22.7 29.5 36.4 40.0 44.0 46.8 44.8 42.0 37.0 29.4 26.0 En Düşük Sıcaklık (°C) -8.0 -9.6 -7.3 -3.2 6.0 10.0 16.0 16.0 11.2 2.5 -2.7 -6.4 Kaynak: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü[18
Bitki Örtüsü
Urfa'da Bitki rtüsü: Şanlıurfa ilinde yağışların azlığı, yazların çok uzun ve kurak geçmesi toprak yapısının su tutmaya elverişli olmaması, doğal bitki örtüsünün çok cılız kalmasına neden olmuştur.Yer yer çalı kümelerine, su boylarında da seyrek kavaklara rastlanılmakdadır.Kış aylarında yeşillenen düzlükler yaz sıcaklarının başlamasıyla hemen bozkıra döner,otsu bitkiler kurur.Urfa ili Türkiye`nin orman bakımından en yoksul ilidir.İl sınırları içinde belli başlı orman yoktur.Gap ve Atatürk Barajı'nın etkisiyle Urfa ve çevresinde ağaçlandırmalar başlanmış olup bir müddet sonra ormanına kavuşacaktır.
Toprakların Kullanıma Göre Dağılımı;
Tarıma elvirşli alanlar : %98.3
Orman alanlar : %0.6
Ekili ve Dikili alanlar : %67.1
Çayır ve Meralar : %37.6
Tarıma elvirişsiz alanlar : %1.7
Yıllık ısı ortalaması: 18.1 derece
Yıllık yağış ortalaması:867,5 mm
Başlıca Tarım Ürünleri: Buğday,arpa,mercimek,anason,Pamuk(denemede), sebze ve meyveler (Halen Urfa`da tam olarak sulu tarıma geçilmediği için Kuru tarım ürünleri yetiştirilmektedir.1997 DİE)
Başlıca Sanayi ürünleri: Yün,çimento,Tarım makinaları,şarap,un,pamuk, iplik,makarna,peynir,süt,tereyağ,yoğurt vb benzeri hayvansal ürünler.
Yüzey Şekilleri:
Şanlıurfa ili tümüyle düzlüklerden meydana gelmiştir.Toprak kuzeyden güneye doğru eğilimlidir.Yükselti güneye doğru azalır.Urfa`nın en büyük dağı Diyarbakır-Urfa sınırındaki Karacadağ`dır.Karacadağ Mirimir tepesi ile birlikte 1938 metreye ulaşır.Urfa`nın kuzey doğusunda ki bu eski yanardağ çevresine lavlar yaymış ve sönmüştür.İlin diğer tarafında bulunan engebelerin hepsi 1000 metrenin aldındadır.(Arat Dağı 840m,Cudi 627m, Tektek 749m, Susuz 801m) Kuzeyden güneye doğru alçalan topraklar Suriye sınırında 400 metrenin aldına iner.Şanlıurfa topraklarının tamamı bir ova olmakla birlikte,bazı kesimlere özel adlar verilmiştir.Bunlar Harran, Viranşehir,Siverek,Halfeti ve Suruç ovalarıdır.
Urfa Ekonomisi:
Urfa`da tarım ve hayvançılık halkın birinci derecede geçim kaynağıdır.Tarihte verimliliğiyle ünlü Urfa toprakları,günümüzde sulanamayışı nedeniyle verimsizleşmiştir.Yapımı bitme aşamasına gelen Karakaya Barajı,Atatürk Barajı ve Urfa tünellerin tamamen tamamlanmasıyla Harran Ovası, Viranşehir Ovası, Ceylanpınar Ovası sulanacaktır.Böylece verimli yemyeşil Mezopotamya yeniden canlanacak , yılda bir kaç ürün alınabileceği bu ovalar her türlü tarımın yapılmasına elverişli hale gelecektir.Günümüzde Ceyalnpınar`da akarsu vadilerinde yer yer sulu tarım yapılmaktadır. 1990 yılında ilde 627 410 hektar alanda tarım yapılarak 647 847 ton ürün elde edilmiştir.Yapılan araştırmalara göre ilde her zaman tahıl tarımı birinci sırada yer alır.Tahıllar arasında birinci sırayı buğday ve mercimek alır.Urfa Türkiye`nin "Mercimek Anbarı" olarak bilinir.Sanayi bitkilerinden Pamuk,Kenevir,Yağlı tohumlardan Çiğit,Susam üretimide yapılmaktadır. Hayvansal ürünlerden özellikle Urfa Yağı ünlüdür.Büyük kentlere pazarlanan Urfa yağı en çok Siverek`te yapılır.zellikle Karacadağ etekleri her mevsimde hayvan sürüleri ile dolar.Viranşehir ve Ceylan pınar Devlet üretme çiftliğinde Peynir ,Yoğurt, Yağ üretimi ilin en önemli hayvansal ürün üretim yerleridir.
Urfa Sanayisi;
Devlet Planlama Teşkilatı verilerine göre Urfa ili Sanayi ve endüstri gelişimi açısında 54. sıradadır.Bu durum Urfa`da sanayinin gelişmediğini gösterir.
Urfa daki tarıma dayalı sanayi kuruluşları şunlardır;
1979 yılında üretime başlayan 1000 ton kirli yapağı yıkama
kapasiteli yapağı yıkama ve yün fabrikası
Çimento fabrikaları
Yılda 2900 adet çesitli tarım aletleri ve makineleri yapan fabrika
Yöre üzümlerini değerlendiren Tekel Şarap Fabrikası
1968 `te üretime başlayan Et kombinası
Siverek peynir ve tereyağ fabrikası
Viranşehir `de peynir fabrikası
Ceylanpınar Devlet Üretme Çiftliği
Şanlıurfa Pamuk ipliği Fabrikası
Un fabrikaları
Cırcır fabrikaları
Küçük Sanayi olarak dokumacılık,keçe,deri işlemeciliği
seracılık
Urfa ve çevresinde madencilik yoktur. Siverek ilçesinde petrol bazı bölgelerde de linyit bulunmuşsada bunlar henüz işletilmemektedir. İklim
Urfa'nın İklimi: Urfa ilinde Güneydoğu Anadolu bölgesinin kara iklimi egemendir.Kışlar olduça soğuk ve sürekli, yazlar çok sıcak ve kurak geçer.Fazla olmayan yağışlar Karakaya Baraj gölü,Atatürk Baraj gölü sayesinde artmaya başlamıştır.Urfa meteroloji istasyonu verilerine göre en soğuk ayda ortalama ısı 5 derece, en sıcak ayda ortalama ısı 31 derecedir.Şimdiye dek görünen en düşük ve en yüksek ısılar -12 ve +47 derece olmuştur. Sıcaklığın 30 derecenin üstüne çıktığı günlerin ortalama sayısı 236 Sıfırın altına düştüğü ortalama günlerin sayısı 125 tir.Yıllık ortalama yağış miktarı 867.5 mm tür. YAĞIŞLARIN MEVSİMLERE GRE DAĞILIMI; KIŞ MEVSİMİ: %56 mm İLKBAHAR: %30 mm SONBAHAR: %13 mm YAZ: %1 mm SANLIURFA Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen Ortalama Değerler (1960 - 2012) Ortalama Sıcaklık (°C) 5.6 6.9 10.9 16.1 22.2 28.2 31.9 31.2 26.8 20.2 12.7 7.5 Ortalama En Yüksek Sıcaklık (°C) 10.0 11.8 16.5 22.2 28.6 34.6 38.7 38.2 33.8 26.9 18.5 12.0 Ortalama En Düşük Sıcaklık (°C) 2.3 2.9 6.2 10.5 15.6 20.8 24.4 24.0 20.1 14.8 8.4 4.1 Ortalama Güneşlenme Süresi (saat) 4.0 5.6 6.2 7.4 10.1 12.2 12.3 11.3 10.1 7.5 5.5 4.0 Ortalama Yağışlı Gün Sayısı 12.4 11.3 10.9 9.8 6.5 1.5 0.3 0.2 0.9 5.3 8.1 11.2 Aylık Toplam Yağış Miktarı Ortalaması (kg/m2) 86.5 71.2 64.3 48.0 28.3 3.4 0.7 0.9 2.9 27.4 46.6 78.8 Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen En Yüksek ve En Düşük Değerler (1960 - 2012)* En Yüksek Sıcaklık (°C) 21.6 22.7 29.5 36.4 40.0 44.0 46.8 44.8 42.0 37.0 29.4 26.0 En Düşük Sıcaklık (°C) -8.0 -9.6 -7.3 -3.2 6.0 10.0 16.0 16.0 11.2 2.5 -2.7 -6.4 Kaynak: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü[18
Bitki Örtüsü
Urfa'da Bitki rtüsü: Şanlıurfa ilinde yağışların azlığı, yazların çok uzun ve kurak geçmesi toprak yapısının su tutmaya elverişli olmaması, doğal bitki örtüsünün çok cılız kalmasına neden olmuştur.Yer yer çalı kümelerine, su boylarında da seyrek kavaklara rastlanılmakdadır.Kış aylarında yeşillenen düzlükler yaz sıcaklarının başlamasıyla hemen bozkıra döner,otsu bitkiler kurur.Urfa ili Türkiye`nin orman bakımından en yoksul ilidir.İl sınırları içinde belli başlı orman yoktur.Gap ve Atatürk Barajı'nın etkisiyle Urfa ve çevresinde ağaçlandırmalar başlanmış olup bir müddet sonra ormanına kavuşacaktır.