sırrı süreyye önder

Türk sinemacı, yazar ve siyasetçi, TBMM 25. Dönem Ankara 1. bölge HDP milletvekili.Senaristlik, yönetmenlik, sinema oyunculuğu, müzik yapımcılığı ve ulusal basında köşe yazarlığı yaptı. Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku (BDP’nin desteklediği bağımsızlar) saflarında katıldığı 2011 genel seçimlerinde İstanbul 2. bölgeden milletvekili seçildi. 23 Ekim 2013’te Halkların Demokratik Partisi’ne dahil olmak üzere BDP’den istifa etti. 2014 Türkiye Yerel Seçimerinde HDP’nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkan adayı oldu. 2015 genel seçimlerinde Ankara milletvekili seçildi.İlk YıllarıSırrı Süreyya Önder, 7 Temmuz 1962’de Adıyaman ilinin merkez ilçesinde, asimile olmuş Türkmen olarak ifade ettiği bir ailede dünyaya gelmiştir. Berber ve arzuhalci olan babası 1970’li yıllarda Türkiye İşçi Partisi’nin Adıyaman kurucusu ve il başkanı olmuştur. Sekiz yaşındayken babası sirozdan ölen Önder, annesi ve dört kardeşi ile dedesinin evine taşındı ve bu dönemde bir fotoğrafçıda çırak olarak çalışmaya başladı. Fotoğrafçılıktan aldığı ücretin ailesini geçindirmeye yetmemesi üzerine 16 yaşını bitirdikten sonra Sıtma Savaş ve Eradikasyon Teşkilatı’na mevsimlik işçi olarak girdi. Milliyetçi cephe hükumeti kurulunca bu işini kaybeden Önder, bir lastik tamirci dükkânı açtı. EğitimYılları ve Siyasi Yaşamı1978 yılında Adıyaman Lisesi’nde lise iki öğrencisi iken Maraş Katliamı’nı protesto ettiği için tutuklanarak cezaevine giren Önder, tahliye olduktan sonra Üniversite sınavında yaptığı ilk tercihi olan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni kazanarak Ankara’ya gitti. 12 Eylül Darbesi yapıldığında Ankara’daydı. İlk tutuklama furyasında hapse girdi. Uzunca bir yargılama sürecinin ardından 12 yıl hapse mahkum edildi. Afişlerle aranmaya başladığı zaman Ankara’nınn Altındağ ilçesinde bir gecekondu da saklanan Önder, geçmiş yıllar da beraber işkence gördüğü bir arkadaşının saklandığı yeri ihbar etmesi ile yakalanmış ve 105 gün Derinleştirme ve Araştırma Laboratuvarı adı verilen bir yerde tutulmuştur. 105 günlük tutukluluk ardından mahkumiyeti sona ermiştir. Açlık grevleri gibi protestoları ve eylemleri nedeniyle infazlarının yakılması sonucu çeşitli cezaevlerinde yedi yıl hapis yattı.SinemaÖnder, BKM Film tarafından çekilen, senaryosunu da kendisinin yazdığı Beynelmilel adlı filmde ilk yönetmenlik deneyimini yaşadı. Muharrem Gülmez’le birlikte yönettiği film, 2006 yılında çekildi ve 2007 Ocak ayında gösterime girdi. Filmde 12 Eylül 1980 sonrası sıkıyönetiminin doğuda yerel halk ve çalgıcı sınıfı (gevende) üzerine etkileri trajikomik bir şekilde anlatılır. 2012 yılında F Tipi Film’in yönetmenlerinden biri olmuştur.Filmografi2006 Beynelmilel
2006 Sis ve Gece
2008 O… Çocukları
2008 Kalpsiz Adam
2009 Ada: Zombilerin Düğünü
2009 Ejder Kapanı
2010 Mar
2012 Yeraltı
2012 F Tipi film
2013 Düğün Dernek
2014 İtirazım Var
2015 İçimdeki Ses