görsel

Düşünür, siyasetçi ve yazar (D. 1869, Şuşa / Karabağ / Azerbaycan - Ö. 19 Mayıs 1939, İstanbul). Türkiye’ye gelmeden önceki adı Ahmet Agayev olup, Sir Percy Loraine’e göre İslamiyet’i seçmiş Kafkas Yahudisi kökenli bir ailedendir. İlköğrenimden sonra, Ortaöğrenimini Tiflis’te, annesinin çabasıyla gönderildiği Rus Gymnasium’unda bitirdi. 1887’de yüksek öğrenim için Petersburg’a gitmiş, ancak sağlığı nedeni ile geri dönmüştü. Batılı düşüncelerle tanıştığı yükseköğrenimini, 1888’de gittiği Paris Hukuk Fakültesi ile Sorbonne Tarih ve Filoloji bölümlerinde tamamladı. Bu arada Arapça, Farsça, Türkçe dil ve doğu kavimleri tarihi derslerine devam etti. Üniversite yıllarında hocası Ernest Renan’dan etkilendi. Yirmi bir yaşında iken yazarlığa, Fransızca bir makale yazarak başlamıştı. Bir süre Paris’te gazetecilik de yaptı.

Ağaoğlu, 1894’te İstanbul’a geldi ve dört ay sonra Tiflis’e giderek, “Kafkas” gazetesinde yazarlık yapmaya başladı. Bakü’de Rusça “Kaspy” adlı bir gazetede başyazarlık yaptı. Bu gazete, Azerbaycan Türklerinin hukukunu savunan ve çıkarlarına hizmet eden Rusça bir Türk yayın organı haline getirilmişti. Yazılarında ve siyasal yaşamında Batı uygarlığının tümüyle benimsenmesini isteyen, Türkçülüğü ve liberal düşünceyi savunan bir siyaset adamıdır. Paris’te tanıştığı Cemaleddin Afgani onun İslamiyet’e ilişkin düşüncelerini etkilemiştir. Üniversite öğrenciliği sırasında “La Nouvelle Revue”, “Revue Bleu” gibi dergilerde yazıları yayımlandı.